Στις 12 Μαρτίου του 1995, παρακρατικοί άνοιξαν πυρ με αυτόματα όπλα σε σπίτια και καφετέριες στο Γκάζι, συνοικία Αλεβίδων της Κωνσταντινούπολης, σκοτώνοντας έναν άνθρωπο και τραυματίζοντας άλλους 25. Η περιοχή θα μετατραπεί τις επόμενες ώρες σε εμπόλεμη ζώνη……
Αλεβίδες (ή Αλεβίτες)
Οι Αλεβίδες (Alevi) αποτελούν θρησκευτική/ πολιτισμική μειονότητα στην Τουρκία, η οποία μαζί με άλλες παρόμοιες (βλ. Μπεκτασίδες) βίωσαν την κρατική καταστολή ανά καιρούς στα πλαίσια της ομογενοποίησης και της Τουρκοποίησης (1923-34) του εναπομείναντος πληθυσμού στο νέο κατασκευασμένο κράτος ακολουθώντας το τρίπτυχο: Ένα έθνος (Τουρκικό), μιας γλώσσας (Τουρκικά) και μιας Θρησκείας (Σουνι).
Οι Alevi αποτελούν πολυάριθμες και ετερόδοξες κοινότητες , των οποίων πιστεύω και πρακτικές διαφέρουν μεταξύ τους . Στους Alevi διακρίνουμε τέσσερις γλωσσικές ομάδες: Αυτούς που μιλάν τα Azarbayjani τουρκικά και βρίσκονται στο ανατολικό Καρς, τους αραβόφωνους στο νότο σε περιοχές όπως το Hatay και τα Adana, και τέλος τους τουρκόφωνους και Κούρδους (με τους τελευταίους επίσης να χωρίζονται σε αυτούς που μιλανε «ορθά» Κουρδικά και αυτούς που μιλoυν τη διάλεκτο Zaza) οι οποίοι φαίνεται να είναι απόγονοι των επαναστατικών φυλών , θρησκευτικά συγγενών με τους Safavids (1501-1722) ,Ιρανική δυναστεία μικτής καταγωγής (κουρδική, Αζερμπαιτζανική, Γεωργιανή και Ελληνική).
Όσον αφορά τη θρησκευτική διάσταση , οι Αλεβίδες και ο Αλεβισμός διαφέρει έντονα από το σουνιτικό Ισλάμ. Η προσευχή (namaz), η νηστεία του Ramazan, to zakat και το hajj είναι αλλότριες πρακτικές για τις περισσότερες, αν όχι όλες , κοινότητες των Αλεβίδων. Αντι των παραπάνω σουνιτικών «πρέπει» , έχουν τις δικές τους τελετές (cem) τους δικούς τους γέροντες (dede) τα δικά τους θρησκευτικά ποιήματα- ύμνους, και τους δικούς τους τελετουργικούς χορούς στους οποίους συμμετέχουν μαζί άντρες και γυναίκες (Στους Alevi η ισότητα των δυο φύλων είναι κανόνας). Επίσης δεν θεωρούν τη θρησκεία τους ανώτερη κα σέβονται όλες τις άλλες θρησκείες.
Το Κοσμικό κράτος (Κεμαλικό) της Τουρκίας, το οποίο έβαζε τη θρησκεία σε δεύτερη μοίρα, επέτρεψε στους Αλεβίδες να εκφραστούν , κάτι το οποίο δεν ήταν εφικτό επί της ,κατά βάση σουνιτικης, Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Δεν είναι τυχαίο ότι κατά την πρώτη δυναμική εξέγερση των Κούρδων (1925) , που είχε έντονα σουνίτικα χαρακτηριστικά, οι Κούρδοι Αλεβίδες τάχθηκαν με το μέρος του κράτους. Από την άλλη είναι επίσης γνωστό ότι ομάδες Κούρδων Αλεβίδων εξεγέρθηκαν αρκετές φορές κατά των Κεμαλιστών, αλλα και του κράτους (1920, 1937,1938). Μόνο τις τελευταίες δεκαετίες οι Κούρδοι θα καταφέρουν να ενωθούν Αλεβίδες και Σουνίτες, και να συνυπάρξουν σε αγώνες κοινωνικούς και εθνικο-απελευθερωτικούς. Παρόλα αυτά μεγάλες μερίδες Τούρκων και Κούρδων Αλεβίδων υποστηρίζουν το Κοσμικό κράτος, το οποίο όμως τους έχει φερθεί εχθρικά στα πλαίσια ομογενοποίησης του πληθυσμού.
Σε πολλές μεγάλες πόλεις οι Αλεβίδες ζουν σε «δικές τους» περιοχές, συνοικίες Αλεβίδων , καθώς οι καχυποψίες των υπολοίπων στο πρόσωπο τους είναι έντονες. Οι λόγοι είναι πολύ συγκεκριμένοι : Για τους Θρησκευόμενους σουνίτες και τους ισλαμιστές , η ελευθερία και η ισότητα που χαρακτηρίζει τους Αλεβίδες, τους καθιστά κατώτερους, άπιστους και προκλητικούς. Για το κράτος οι λόγοι είναι δυο. Ο πρώτος έχει να κάνει με την αποτυχία ομογενοποίησης του πληθυσμού, ενώ ο δεύτερος έχει να κάνει με την παραδοσιακή ριζοσπαστικότητα των Αλεβίδων η οποία στα τέλη του 60 και αρχές του 70 θα τους οδηγήσει σε μεγάλο βαθμό στην πολιτικοποίηση και ένταξή τους σε αριστερές ,κινηματικές και αντάρτικες, ομάδες όπως αυτές του Dev-Sol (Επαναστατική Αριστερά, μεγάλο σκληροπυρηνικό ρεύμα που εxει και κινηματική και ,κυρίως, ένοπλη-αντάρτικη δράση από τα τέλη του 70 μέχρι και τις μέρες μας) και του PKK. Αυτή η ριζοσπαστικοποίησή τους είναι που τους έχει μετατρέψει σε σχεδόν πολιτισμική μειονότητα, παρά θρησκευτική. Η δικτατορία του 1980 στην Τουρκία θα οδηγήσει πολλούς επαναστάτες στις φυλακές, ενώ η ακροδεξιά (Γκρίζοι Λύκοι) θα ενταχθούν στις γραμμές της αστυνομίας και του στρατού και θα παραμείνουν εκεί και μετά το τέλος της δικτατορίας. Αυτές οι αστυνομικές δυνάμεις θα εγκατασταθούν στις περιοχές των Αλεβίδων, κάνοντας τη ζωή τους κόλαση.
Τη δεκαετία του 1990 οι Αλεβίδες θα δεχτούν δυο ισχυρά χτυπήματα.
Το ένα λαμβάνει χώρα στο Sivas όπου το φεστιβάλ των Αλεβίδων (Ιούλης 1993) προς τιμή του ποιητή τους Pir Sultan Abdal (16ος αιώνας) ,που πραγματοποιούνταν σε ένα ξενοδοχείο , δέχτηκε επίθεση από ένα οργισμένο πλήθος Ισλαμιστών και εθνικιστών το οποίο έβαλε φωτιά στο ξενοδοχείο και δεν άφηνε τον κόσμο από μέσα να βγει . Το αποτέλεσμα ήταν 33 Αλεβίδες να χάσουν τη ζωή τους και πολλοί άλοι να τραυματιστούν. Από έρευνες που έγιναν αργότερα αποδείχτηκε ότι όλα έγιναν με την ανοχή της αστυνομίας και του στρατού, ενώ η έντονη καθυστέρηση της πυροσβεστικής δεν ήταν καθόλου τυχαία.
Το δεύτερο χτύπημα θα λάβει μέρος στη συνοικία του Γκαζι ,στην Κων/πολη, το 1995…..
12-15 ΜΑΡΤΙΟΥ- Η ΕΞΕΓΕΡΣΗ ΤΩΝ ΑΛΕΒΙΔΩΝ
Παρακρατικές δολοφονίες
Στις 12 Μαρτίου του 1995 παρακρατικοί άνοιξαν πυρ με αυτόματα όπλα σε καταστήματα και καφετέριες στο Γκάζι , μια συνοικία της Κωνσταντινούπολης. Είκοσι πέντε άνθρωποι τραυματίστηκαν και ένας πέθανε με τη λήξη της επιδρομής των στρατιωτικών.
Με το που μαθαίνεται το περιστατικό μεγάλος αριθμός Αλεβίδων συγκεντρώθηκε στο Γκάζι για να διαμαρτυρηθεί θεωρώντας συνένοχο ή υπεύθυνο και ενορχηστρωτή της επίθεσης το τοπικό αστυνομικό τμήμα της. Το πλήθος Οργισμένο κατευθύνεται απειλητικά προς το αστυνομικό τμήμα φωνάζοντας «οι δολοφόνοι είναι στο αστυνομικό τμήμα, ο δολοφόνος είναι το κράτος» . Οι ντόπιοι μπάτσοι, με τη βοήθεια δυνάμεων καταστολής που καταφθάνουν στην περιοχή χρησιμοποιούν τα όπλα για δήθεν εκφοβισμό , με τη διαφορά όμως ότι στοχεύουν στο πλήθος ..Ακολουθεί πανικός και χάος . Όταν τα πράγματα ησυχάζουν στο έδαφος βρίσκεται πυροβολημένος άλλος ένας διαδηλωτής ενώ δεκάδες άλλοι έχουν τραυματιστεί από σφαίρες μπάτσων. Η συνοικία ξεσπά και αρχίζουν οι πρώτες οδομαχίες μέχρι την άλλη μέρα το πρωί.
Την επόμενη μέρα, 13 Μαρτίου 1995, οργισμένο πλήθος του Γκαζί συγκεντρώνεται έξω από το αστυνομικό τμήμα και πραγματοποιεί επιθέσεις στους μπάτσους αλλά και στο ίδιο το κτίριο. Επιθέσεις πραγματοποιούνται και σε καταστήματα γνωστών δεξιών της περιοχής. Οι συγκρούσεις είναι σφοδρότατες, καθώς αλληλέγγυοι Αλεβίδες και ακρο-αριστεροί φθάνουν στην περιοχή, ενώ φυσικά την εμφάνιση τους κάνουν τα τεθωρακισμένα της αστυνομίας τα οποία πραγματοποιούν συχνά επιδρομές μέσα στη συνοικία καταστρέφοντας οδοφράγματα και κυνηγώντας το πλήθος. Η κατάσταση αρχίζει να βγαίνει εκτός ελέγχου και το τουρκικό κράτος σκέφτεται σοβαρά να χρησιμοποιήσει μονάδες του στρατού για να καταστείλει τις συγκρούσεις που πλέον παίρνουν διαστάσεις εξέγερσης , ταυτόχρονα φέρνει και άλλες αστυνομικές δυνάμεις σχεδόν από όλη την Κωνσταντινούπολη. Κατά την διάρκεια των ασταμάτητων συγκρούσεων οι μπάτσοι θα ανοίξουν αρκετές φορές πυρ δολοφονώντας 15 άτομα, συνολικά 17. Από πλάνα τηλεοπτικών σταθμών από τις συγκρούσεις δεν θα λείψουν επίσης και στιγμές όπου μπάτσοι πανικόβλητοι τρέχουν να σωθούν από τη βροχή αντικειμένων που πέφτουν πάνω τους και επίσης δεκάδες τραυματισμένα γουρούνια που μεταφέρονται στα ασθενοφόρα. Τις επόμενες ώρες η κυκλοφορία στην περιοχή απαγορεύεται και πάνοπλες αστυνομικές και στρατιωτικές δυνάμεις ζώνουν τη γειτονιά.
Στις 14 Μαρτίου παρατάσσονται επίσημα πλέον τα στρατεύματα στην περιοχή καθώς η αστυνομοκρατία δεν πτοεί τον οργισμένο λαό ο οποίος φαίνεται να ξεπερνάει τον εαυτό του και να μην σταματάει ούτε λεπτό παρά τα 17 δολοφονημένα άτομα που θρηνεί και τις δεκάδες τραυματιών.
Στις 15 Μαρτίου ο κρατικός μηχανισμός έρχεται αντιμέτωπος με αυτό που φοβόταν : τα επεισόδια εξαπλώνονται στο Ümraniye και αργότερα σε άλλες συνοικίες, , όπου κατά την διάρκεια άγριων συγκρούσεων θα δολοφονηθούν 5 εξεγερμένοι ,ενώ περισσότεροι από 20 θα τραυματιστούν. Εδώ πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι όπλα κατά του πλήθους χρησιμοποίησαν και παρακρατικοί των Γκρίζων Λύκων , που βοηθούσαν κανονικότατα το έργο της αστυνομίας. Την ίδια στιγμή Στο Kızılay ,κεντρική πλατεία της Άγκυρας , πραγματοποιείται πορεία αλληλεγγύης στους εξεγερμένους του Γκαζι, όπου δέχεται την επίθεση των δυνάμεων καταστολής αφήνοντας πίσω 36 διαδηλωτές σακατεμένους.
Το κράτος κάνει προσπάθειες να διαπραγματευτεί με διάφορους εκπροσώπους των κοινοτήτων των Αλεβίδων ,οι οποίες διαπραγματελυσεις όμως δεν οδηγούν πουθενά Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμα και οι επίσημοι εκπρόσωποι των Αλεβίδων δέχονται ταπινοτικές εξυπνάδες και ύβρεις από τις δυνάμεις καταστολής.
Οι αξιωματικοί των στρατιωτικών δυνάμεων , που στα μάτια του κόσμου δεν είναι τόσο εχθρικοί όσο είναι οι μπάτσοι, προσπαθούν με τη σειρά τους να διασπάσουν τους φιλήσυχους , αλλα οργισμένους, Αλεβίδες, από τους οργισμένους, αλλά βίαιους και εξεγερμένους Αλεβίδες. Εκει θα ακουστεί και το καταπληκτικό από Ανώτατο αξιωματικό, «τι καλύπτεται τα πρόσωπά σας με κόκκινα μαντίλια, εμείς δεν είμαστε εχθροί σας, είμαστε ένα έθνος, ένα κράτος». Παρακάτω ο ίδιος αξιωματικός θα απαιτήσει την διάλυση των οδοφραγμάτων καθώς όπως λέει « δεν είναι δυνατόν να υπάρχουν περιοχές που φαντάζουν αυτόνομες, μέσα σε τουρκικό έδαφος».
Τίποτα όμως δεν μπορούσε να σταματήσει την οργή κα τον θυμό όλης της κοινότητας. Ακόμα και γιαγιάδες και παπούδες ύψωναν τις γροθιές τους μπροστά στα τεθωρακισμένα και φυσικα τρώγαν ξύλο δίχως να υποχωρούν. Η απαγόρευση εισόδου και εξόδου στην περιοχή έκανε τα πράγματα πολύ δύσκολα, καθώς δεν υπήρχε η δυνατότητα για αλληλέγγυους να πλησιάσουν, ενώ παράλληλα άλλες συνοικίες Αλεβίδων , όπου με τη σειρά τους είχαν εξεγερθεί, ήταν τώρα κάτω υπο έντονο αστυνομικό κλοιό.
Το κράτος τις επόμενες μέρες κατάφερε να επαναφέρει την ησυχία την τάξη και την ασφάλεια στο Γκαζί καθώς η αστυνομοκρατία και η στρατιωτικοποίηση της περιοχής δεν άφηνε και πολλά περιθώρια στους περικυκλωμένους εξεγερμένους για περεταίρω δράση. Πόσο μάλλον όταν οι εξεγερμένοι θρηνούσαν κιόλας ήδη 22 νεκρούς (17 σε Γκαζι και 5 στο Ümraniye).
Δικαστική Εξουσία…
Οι εκθέσεις νεκροψίας αργότερα αποκάλυψαν ότι 17 από τους νεκρούς σκοτώθηκαν από σφαίρες από τα όπλα των μπάτσων. Το δικαστήριο έκρινε μόνο δύο αστυνομικούς ένοχους για όλο τα μακελειό, οι οποίοι απελευθερώθηκαν από τη φυλακή το 2002. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων καταδίκασε την Τουρκία σε ένα σύνολο 510 χιλιάδων ευρώ , κατόπιν αιτήσεως από τις οικογένειες των θυμάτων
Για τα γεγονότα και τον χειρισμό της κατάστασης φαίνεται πως είναι υπεύθυνοι οι Nahit Menteşe που ήταν ο Υπουργός Εσωτερικών, ο Hayri Kozakçıoğlu ήταν ο δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης, ο αρχηγός της Αστυνομικής Διεύθυνσης Κωνσταντινούπολης , Mehmet Agar και επικεφαλής των αστυνομικών επιχειρήσεων ο Νετζντέτ Menzir. Οι τρεις τελευταίοι αργότερα έγιναν βουλευτές ,ενώ συγκεκριμένα ο Menzir έλαβε ακόμη και τη θέση του Υπουργού Εσωτερικών.
Ακόμα και ο Adem Albayrak , ένας από τους δυο μόνο μπάτσους που έφαγαν ποινές για τα γεγονότα ,είχε δηλώσει ότι, «οι Menzir, Agar και Kozakçıoğlu διεύθυναν την επιχείρηση, αλλά μόνο αυτός και ο συνάδελφός του πήραν ποινές φυλάκισης.
Με τις δίκες τις υπόθεσης Ergenekon και της έντονης παραστρατιωτικής δράσης στην Τουρκία, σιγά σιγά αρχίζουν να έρχονται στην επιφάνεια στοιχεία και για τα γεγονότα του Γκαζί.
Κατά το πρώτο κατηγορητήριο της υπόθεσης Εργκένεκον, το μακελειό του Γκάζι εμφανίζεται ως εξής. Στη σελίδα 254, ένας μάρτυρας του οποίου η ταυτότητα παραμένει κρυφή, για ευνόητους λόγους, λέει ότι ο πρώην Γενικός Στρατού Veli Küçük συμμετείχε στο σχεδιασμό της επίθεσης με όπλα προς τις καφετέριες στην περιοχή Γκάζι. Αναφέρει επίσης τα ονόματα άλλων αξιωματικών.
Επίσης στη σελίδα 260, ο διαβόητος μαφιόζος Sedat Peker αναφέρεται σε γνωστά πρώην μέλη των ειδικών δυνάμεων που συμμετείχαν στο περιστατικό.
Περίληψη της εκπομπής που πραγματοποιήθηκε στις 27.3.2010
σχετικά βίντεο:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου