Οι Ινδιάνοι Mohawk αποκαλούν τους εαυτούς τους Kanienkehaka που θα πει «άνθρωποι του πυρόλιθου» και αποτελούν μια από της Φυλές του Haudenosaunee ή αλλιώς της Συμπολιτείας/ Συνομοσπονδίας Ιρόκων των 6 Φυλών. Οι άλλες 5 Φυλές είναι οι Oneida, Onondaga, Seneca, Cayuga, και Tuscarora. Και οι 6 Φυλές μαζί έχουν πληθυσμό μεταξύ 75 με 100 χιλιάδων, στον Καναδά και τις Η.Π.Α.
Οι Mohawk εντοπίζονται για πρώτη φορά από τους λευκούς «εξερευνητές» το 1535, ενώ το 1665 ξεκινάν οι συστηματικοί διωγμοί τους από την περιοχή του σημερινού Montreal προς τα δυτικά, στο σημερινό Kanehsatake.
Η ιστορία της Φυλής Mohawk είναι γεμάτη με αντιστάσεις :Είτε αυτές είναι σε μορφές ένοπλης αντιπαράθεσης με τους μπάτσους, είτε με ανακαταλήψεις εδαφών (νησί Alcatraz 1968, νησιά στο ποτάμι St. Laurence 1970, Ganienkeh –Νεα Υόρκη 1974 κ.α) κλεμμένων από τα κράτη Καναδά και ΗΠΑ, σε συνεργασίες με άλλες φυλές ή και μόνοι τους. Άλλωστε στα τέλη της δεκαετίας του 60 θα δημιουργηθεί η «Κοινότητα μαχητών» (ένοπλοι προστάτες της φυλής),στην περιοχή Kahnawake, από όπου οι Ινδιάνοι Mohawk θα προσπαθήσουν πολλές φορές να τα βάλουν με τα κράτη του Καναδά και των ΗΠΑ.
πρόλογος
H εξέγερση των Ινδιάνων του Καναδά ήταν αποτέλεσμα μιας έντονης τοπικής διαμάχη μεταξύ της πόλης του Oka και την κοινότητα Mohawk της Kanehsatake (53 χιλιόμετρα δυτικά του Montreal) Η διαμάχη αφορούσε τα σχέδια ανάπτυξης που είχε αναγγείλει ο κυβερνήτης της πόλης στα πλαίσια των οποίων ήταν και η επέκταση ενός γηπέδου γκολφ στους αγρούς που αποτελούσαν γη των Mohawk. Συγκεκριμένα η γη αυτή πέρα από το ότι ήταν ελεύθερος βοσκότοπος, περιελάμβανε τον παραδοσιακό χώρο ταφής της φυλής με επιτύμβιες στήλες των προγόνων τους. Οι Mohawk είχαν καταθέσει αίτηση για να τους δοθεί πίσω το ιερό άλσος και το νεκροταφείο κοντά στην Kanehsatake και εξηγούσαν γιατί αυτός ο τόπος τους ανήκει και γατί δεν πρέπει να καταστραφεί. Το αίτημά τους είχε απορριφθεί το 1986.
Για την (προ)ιστορία της διαμάχης:
To 1716 δίνεται γραπτή υπόσχεση στους Ινδιάνους, στο όνομα του Βασιλιά της Γαλλίας, ότι η φυλή των Mohawk θα έχει τη δική της αυτόνομη γη (περίπου 9μιση τετραγωνικά χιλιόμετρα) .
Το 1717, ο κυβερνήτης της Νέας Γαλλίας (Καναδά) έδωσε την εξουσία της γης σε ένα Καθολικό ιεροδιδασκαλείο , το Sulpician, του οποίου «αγνές» προθέσεις σύντομα έγιναν αντιληπτές από τους Ινδιάνους. Οι Mohawk ισχυρίστηκαν ότι η αρχική απόφαση περιλάμβανε περίπου εννιά τετραγωνικά χιλιόμετρα τα οποία προοριζόταν αποκλειστικά για τους Ινδιάνους και το ζωικό βασίλειο της περιοχής. Παρόλα αυτά η σχολή Sulpician , είχε αποφασίσει να χρησιμοποιήσει – εκμεταλλευτεί τη γη όπως αυτή ήθελε , μετατρέποντάς την σε εμπορικό κέντρο.
Το 1868, ένα χρόνο μετά την δημιουργία της Καναδικής συνομοσπονδίας, ο αρχηγός των Mohawk του Oka , Joseph Onasakenraτ, ο πρώτος που έμαθε τη γραφή των λευκών και μπόρεσε να διαβάσει τις αρχικές συμφωνίες που είχαν υπογραφεί στο όνομα του Βασιλιά, έγραψε μια επιστολή προς το ιεροδιδασκαλείο που καταδίκαζε την παράνομη εκμετάλλευση της γης και απαιτούσε την επιστροφή της. Η επιστολή, όπως ήταν και αναμενόμενο, δεν επέφερε κανένα αποτέλεσμα για τους Mohawks. Ένα χρόνο αργότερα ο Onasakenrat , επιτέθηκε στο ιεροδιδασκαλείο με μια μικρή ένοπλη ομάδα, αφού πρώτα τους έδωσε προθεσμία 8 μέρες για να επιστρέψουν τη γη στους Ινδιάνους. Η επίθεση έληξε μετά από δυναμική επέμβαση των τοπικών στρατευμάτων, μπάτσων της εποχής.
Το 1936, το ιεροδιδασκαλείο πούλησε και τα τελευταία κομμάτια γης, στα πλαίσια της ανάπτυξης και εκκένωσε την περιοχή, η οποία αποτελούσε βοσκότοπο για τα ζώα της φυλής.
Το 1961, η πόλη έχτισε ένα ιδιωτικό γήπεδο γκολφ, το Club de Golf d'Oka, σε ένα τμήμα της γης. Οι Mohawk αντέδρασαν καταθέτοντας αγωγή εναντίον της κατασκευής του, αλλά, ήδη μεγάλο μέρος της γης είχε καταστραφεί από τα συνεργία που είχαν αναλάβει τη δουλειά . Το γήπεδο γκολφ, όπως και ένα παρκινγκ, χτίσθηκε δίπλα ακριβώς από το ιερό νεκροταφείο και τις επιτύμβιες στήλες των προγόνων της φυλής . Η γη των Mohawk είχε πλέον περάσει στην κυριαρχία της Oka.
Το 1977, η φυλή υπέβαλε επίσημη αίτηση ,μέσω του Ομοσπονδιακού γραφείου για υποθέσεις Ιθαγενών, ζητώντας πίσω τη γη τους που καταστρέφονταν στο όνομα της ανάπτυξης και της χλιδής . Η αίτηση απορρίφτηκε χρόνια αργότερα με τη δικαιολογία ότι δεν βασιζόταν σε νομικά κριτήρια.
Το 1989 ο δήμαρχος της Oka, Jean Ouellette, θα ανακοινώσει ότι το υπόλοιπο των πεύκων θα πρέπει να κοπεί για την επέκταση της λέσχης του γκολφ ,ενώ παράλληλα εγκρίνει τη δημιουργία εξήντα πολυτελών συγκροτημάτων-κατοικιών μέσα στο πευκοδάσος . Η ενέργεια αυτή εξόργισε τους Ινδιάνους της περιοχής, αλλά και πολλούς λευκούς κατοίκους που έβλεπαν την απόφαση άκρος προκλητική. Παρόλα αυτά ούτε ο δήμαρχος, ούτε η κυβέρνηση δέχτηκαν οποιαδήποτε διαπραγμάτευση με τους Ινδιάνους και τους κατοίκους της περιοχής.
Μετά και την δικαστική έγκριση για να προχωρήσει η επέκταση του γηπέδου γκολφ , «μαχητές» της φυλής έστησαν οδοφράγματα εμποδίζοντας την πρόσβαση στην περιοχή του γηπέδου του γκολφ (10 Μαρτίου 1990). Η κυβέρνηση έδωσε προθεσμία μέχρι τις 9 Ιουλίου στους Ινδιάνους να φύγουν, αλλιώς θα γινόταν επέμβαση των μπάτσων.
Η εξέγερση των Mohawk :
Στις 11 Ιουλίου ο δήμαρχος ζήτησε από την Sûreté du Québec (SQ), επαρχιακή αστυνομία του Κεμπέκ, να παρέμβει για να διαλύσει τα οδοφράγματα. Οι Ινδιάνοι «μαχητές» κάνανε συνέλευση στην οποία , ρώτησαν τις γυναίκες (όπως ορίζει το Σύνταγμά της Συμπολιτείας/Συνομοσπονδίας Ιρόκων, των 6 Φυλών ) «τις προστάτιδες της γης» και «μητέρες του έθνους», αν τους επέτρεπαν να χρησιμοποιήσουν τα όπλα ή όχι. Οι γυναίκες της φυλής αποφάσισαν να χρησιμοποιηθούν τα όπλα μόνο όμως σε περίπτωση που οι μπάτσοι επιχειρούσαν να σπάσουν τα οδοφράγματα, δηλαδή να επιτεθούν.
Πάνοπλοι μπάτσοι, ειδικές δυνάμεις δολοφόνων, πραγματοποίησαν την ίδια μέρα αιφνιδιαστική επίθεση στα οδοφράγματα αφού πρώτα έπνιξαν την περιοχή με δακρυγόνα, καπνογόνα και κρότου λάμψης. Οι ινδιάνοι απάντησαν με βροχή από σφαίρες μετατρέποντας την περιοχή σε πραγματικό πεδίο μάχης. Κόσμος έτρεχε πανικόβλητος να φυλαχτεί , ενώ για 15 και λεπτά ρίχνονταν ασταμάτητα, πυροβολισμοί και από τις δυο πλευρές. Τα χημικά που έριξαν οι μπάτσοι ,πριν εφορμήσουν, από τον αέρα γύρισαν όλα πάνω τους , δυσκολεύοντας τους έτσι να εντοπίζουν τους ήδη κρυμμένους στα δέντρα ινδιάνους, με αποτέλεσμα να οπισθοχωρήσουν αφήνοντας πίσω τους έναν μπάτσο νεκρό, έξι καταδρομικά (μπατσικά) και μια μπουλντόζα.
Ως αντίδραση σε αυτήν την επίθεση , «μαχητές» Mohawks του Kahnawake (15 χιλιόμετρα δυτικά του Montreal στις όχθες του ποταμού St. Lawrence) αυτή τη φορά, απέκλεισαν με νέα οδοφράγματα την μεγάλη γέφυρα Mercier που ενώνει τη νήσο του Montreal με τη Νότια Ακτή . Ο δρόμος αυτός περνούσε μέσα από τη γη των Mohawk του Kahnawake οπότε ήταν εύκολο και να ελεγχθεί από τους ίδιους. Οι «μαχητές» του Kanehsatake θα κλείσουν την οδική αρτηρία 344, στήνοντας οδοφράγματα με κορμούς δέντρων και με τα μπατσικά, λάφυρα, που άφησαν πίσω τους οι δυνάμεις καταστολής.
Η γέφυρα και τρεις μεγάλες οδικές αρτηρίες (132, 138, 207) της περιοχής Kahnawake είχαν πλέον μπλοκάρει. Ο αποκλεισμός αυτός δημιούργησε μεγάλη ένταση και πολλές αντιδράσεις λευκών πληθυσμών ,κυρίως αυτών που πλήττονταν άμεσα από τους αποκλεισμούς (βλ. Châteauguay, νοτιοδυτικό Κεμπέκ).
Η είδηση της σύγκρουσης διαδόθηκε γρήγορα και Ινδιάνοι από διάφορες περιοχές του Καναδά, των Η.Π.Α ,και της Λατινικής Αμερικής, ξεκίνησαν για το Κεμπέκ με στόχο να ενωθούν με τους Mohawk. Πάνω από 1000 επιπλέον πάνοπλοι μπάτσοι φθάνουν στο Kanehsatake και στήνουν μπλόκα σε μια προσπάθεια να εμποδίσουν τον αλληλέγγυο κόσμο να πλησιάσει την εμπόλεμη περιοχή.
7 δήμαρχοι του Κεμπέκ στηρίζουν με κοινές δηλώσεις τον δήμαρχο της Oka ,αρνούμενοι να «διαπραγματευτούν την γη του Κεμπέκ», όπως λένε. Από την άλλη ο υπεύθυνος –υπουργός για θέματα ιθαγενών επισκέπτεται την περιοχή για διαπραγματεύσεις που στοχεύουν στο άνοιγμα της γέφυρας Mercier. Παρ’ όλες τις προσπάθειές του οι «μαχητές» δεν κάνουν βήμα πίσω. Την περιοχή λίγο αργότερα θα επισκεφτεί και ο ίδιος ο δήμαρχος της Oka , ο οποίος θα υπερασπιστεί την επέκταση του γηπέδου του γκολφ και θα βγάλει λόγο περί «σεβασμό στους νόμους», η υποδοχή του θα σημαδευτεί από τα βρισίδια και τις φωνές των κατοίκων της περιοχής.. Η Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση ,τέλος, σε μια προσπάθεια να ηρεμήσει τα πράγματα, αγοράζει τη γη όπου θα επεκτείνονταν το γήπεδο γκολφ, με 5.3 εκατομμύρια δολάρια, αποτρέποντας υποτίθεται την «αναπτυξιακή διαδικασία» . Αυτό για τους Ινδιάνους σήμαινε απλά ότι η γη τους περνούσε από ένα αφεντικό σε άλλο, πάντως όχι σε αυτούς. Ως απάντηση οι Mohawk αποφάσισαν να μην υποχωρήσουν καθόλου, αφήνοντας πίσω κάθε λογική συμβιβασμού και τερματισμού του αγώνα τους.
Η κυβέρνηση άρχισε να συνειδητοποιεί ότι ο έλεγχος είχε πλέον χαθεί και το μόνο που μπορούσε να κάνει ήταν να καλέσει και άλλες ειδικές δυνάμεις της αστυνομίας , ώστε να βοηθήσουν τις τοπικές, . Αυτές οι δυνάμεις δέχτηκαν τις επιθέσεις των αλληλέγγυων με κορυφαία αυτήν στις 14 Αυγούστου, στέλνοντας 10 μπάτσους ξυλοφορτωμένους στα νοσοκομεία.
Στις 8 Αυγούστου, ο κυβερνήτης του Κεμπέκ Robert Bourassa ανακοίνωσε σε συνέντευξη Τύπου πως είχε το δικαίωμα να καλέσει τον στρατό για την ησυχία , τάξη και ασφάλεια μιας περιοχής αν κάτι τέτοιο κρίνονταν αναγκαίο από τις τοπικές νομικές και αστυνομικές αρχές . Έτσι 2.500 στρατιώτες της 34ης και 35ης καναδικής Ταξιαρχίας και 5 ταξιαρχίες τεθωρακισμένων κατέφτασαν στην περιοχή των ένοπλων Ινδιάνων αποκλείοντας την . Ο στρατός έβαλε συρματοπλέγματα στο δρόμο και τοποθέτησε φρουρές- φύλακες. Οι «μαχητές» σε απάντηση τοποθέτησαν από την πλευρά τους δικές τους φρουρές , με την εικόνα να θυμίζει πραγματικά σύνορα κρατών. Οι ένοπλοι Mohawk με τους στρατιώτες πλέον ήταν δίπλα δίπλα με τα όπλα στο χέρι και μόνο εμπόδιο μπροστά τους ήταν τα συρματοπλέγματα που χώριζαν τα δυο μέτωπα.
Στις 12 Αυγούστου εκπρόσωποι της κυβέρνησης κάνουν τις τελευταίες προσπάθειες να διαπραγματευτούν με μέλη της κοινότητας των Ινδιάνων, ενώ παράλληλα οι «μαχητές» στήνουν πιο ισχυρά οδοφράγματα καθώς γίνεται γνωστό ότι θα πραγματοποιηθεί επιχείρηση του στρατού.
Στις 20 Αυγούστου , το 22 Βασιλικό Σύνταγμα Στρατού γνωστό και ως "Van Doos", με επικεφαλή τον Alain Major Tremblay, σε μια συντονισμένη επιχείρηση κατάφερε να περάσει τα τρια μεγάλα οδοφράγματα των Kanehsatake Mohawk φτάνοντας στον ασφυκτικό περιορισμό τους. Η αστυνομία αρχικά είχε ορίσει μια απόσταση 1μιση χιλιόμετρου ως νεκρή ζώνη , μεταξύ αυτών και των ένοπλων Ινδιάνων. Με την τελευταία επιχείρηση η απόσταση είχε μειωθεί στα πέντε μέτρα. Οι εγκλωβισμένοι πλέον Mohawk τοποθέτησαν τεράστια πανιά από δέντρο σε δέντρο εμποδίζοντας τους στρατιώτες να παρακολουθούν τις κινήσεις τους. Η μόνη εικόνα που είχε ο στρατός για το τι γίνεται στην περικυκλωμένη περιοχή, ήταν μέσω των ελικοπτέρων που πετούσαν συχνά πάνω από αυτή.
Αξίζει να σημειωθεί ότι όλο αυτό το διάστημα με τον αποκλεισμό των ένοπλων Mohawk, στα παρασκήνια διαδραματίζεται ένα όργιο κρατικής τρομοκρατίας με τους μπάτσους να ξυλοφορτώνουν , να χλευάζουν και να εξευτελίζουν (κυρίως) Ινδιάνους και αλληλέγγυους , κατά την διάρκεια ελέγχων. Το να θυμίζει κάποιος Ινδιάνο αρκούσε για να ταπεινωθεί . Το σίγουρο είναι ότι η βαρβαρότητα των μπάτσων δεν καταγράφηκε από τις κάμερες καθώς αυτές από την μια είχαν εστιάσει στα οδοφράγματα, ενώ οι θύτες από την άλλη, ξέραν πότε και που να δράσουν ώστε να μην τους πιάσει ο φακός. Επίσης έχει δημιουργηθεί ένα μέτωπο λευκών κατοίκων οι οποίοι με τη σειρά τους ζητούν από το στρατό να επιτεθεί στους «αγρίους» και πραγματοποιούν επιθέσεις σε ανυποψίαστους Ινδιάνους κυρίως μεγάλης ηλικίας. Χαρακτηριστική είναι η μαζική επίθεση λευκών σε αυτοκινητοπομπή με ηλικιωμένους και γυναικόπαιδα Mohawk ,στις 28 Αυγούστου 1990, που εγκατέλειπαν την περιοχή του Kahnawake, υπό τον φόβο μιας αιματηρής επέμβασης των δυνάμεων καταστολής και του στρατού. Από αυτές τις επιθέσεις ένας ηλικιωμένος Ινδιάνος έχασε τη ζωή του και δεκάδες άλλοι τραυματίστηκαν. Αυτές οι ομάδες λευκών θα συγκρουστούν και με τους μπάτσους, καθώς τους θεωρούν υπεύθυνους για την ανικανότητα τους να συλλάβουν τους Ινδιάνους.
Στις 29 Αυγούστου οι ένοπλοι Mohawk του Kahnawake ,μετά από διαπραγματεύσεις με το στρατό , ανοίγουν το οδόφραγμα της γέφυρας και όλα τα άλλα που ήλεγχαν καθώς αριθμητικά λιγοστεύουν και νιώθουν ανήμποροι να κρατήσουν , πόσο μάλλον όταν απέναντί τους έχουν έναν καλά οργανωμένο τακτικό στρατό. Αυτή η ξαφνική κίνηση αποδείχτηκε καταστροφική για τους ένοπλους Mohawk του Kanehsatake γιατί με έναν τόσο κεντρικό δρόμο να δίνεται πίσω στο κράτος , έχαναν και τον τελευταίο μοχλό πίεσης. Με την γέφυρα ανοιχτή, η κυβέρνηση αποφάσισε να μην συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις, ενώ οι ένοπλοι Mohawk ήταν πλέον πολύ λιγότεροι αριθμητικά ,αφού το άνοιγμα του δρόμου σήμαινε και το τέλος του ένοπλου αγώνα των Mohawk του Kahnawake (600 «μαχητές»). Στη 1 Σεπτεμβρίου, τα στρατεύματα που πριν απασχολούνταν με το μεγάλο οδόφραγμα της γέφυρας, μεταφέρθηκαν στην περιοχή του Kanehsatake και άρχισαν να πιέζουν ακόμα περισσότερο τους λιγοστούς ένοπλους Ινδιάνους που βλέποντας τα άρματα και τον στρατο να τους πλησιάζουν το μόνο που έκαναν ήταν να οπισθοχωρούν κρατώντας την χαρακτηριστική κόκκινη σημαία τους (με ένα ήλιο και έναν ινδιάνο στη μέση) ψηλά. Στη διάρκεια της συγκεκριμένης οπισθοχώρησης το κλίμα ήταν απίστευτα ηλεκτρισμένο και λίγο ήθελε για να βγει η κατάσταση εκτός ελέγχου. Οι δυο πλευρές σε κάποια σημεία είχαν πλησιάσει σε απόσπαση λίγων μέτρων και οι γυναίκες της φυλής φάνηκαν να σώζουν την κατάσταση τραβώντας τους «μαχητές» πίσω.
Όλο αυτό το διάστημα, από τον αρχικό αποκλεισμό των ένοπλων Ινδιάνων , γίνονταν προσπάθειες από αλληλέγγυους να σταλούν τρόφιμα και υλικά πρώτης ανάγκης . Πολύ λίγα φορτηγά κατάφεραν να φτάσουν και αυτά μετά από πολλές προσπάθειες. Τον τελευταίο μήνα ειδικά είχε κοπεί κάθε επαφή μεταξύ αλληλέγγυων και ένοπλων Mohawk. Η αυτό-οργανωμένη κατασκήνωση που είχαν φτιάξει οι αλληλέγγυοι (29 Ιουλίου 1990) και φιλοξενούσαν Ινδιάνους από ΗΠΑ και Λατινική Αμερική εκκενώθηκε από τους μπάτσους. Στην εμπόλεμη περιοχή τώρα, οι εναπομείναντες ανυπόταχτοι αυτό-οργανώνονται καθώς δεν έχουν πλέον επαφή με τον «έξω κόσμο». Το σχολείο του χωριού μετατρέπεται σε αποθήκη τροφίμων για όσους εξακολουθούν να παραμένουν στην περιοχή. Ο στρατός τοποθετεί πάσσαλους με συρματοπλέγματα ακόμα και μέσα σε περιοχές με νερό για να μην αποδράσουν οι ένοπλοι, το αστείο της υπόθεσης είναι ότι οι ένοπλοι έτσι κι αλλιώς δεν είχαν σκοπό να φύγουν, αλλά να μείνουν να υπερασπιστούν τη γη τους. Τα βράδια οι Ινδιάνοι κάνουν πόλεμο νεύρων στους στρατιώτες καθώς μέσα στο σκοτάδι φωνάζουν και βγάζουν διάφορες πολεμικές κραυγές κάποιες απ’ τις οποίες συνοδεύονται από επιθέσεις με πέτρες και ξύλα στην άλλη πλευρά των συρματοπλεγμάτων. Ο στρατός ανήμπορος να αντιμετωπίσει αυτές τις κινήσεις έφερε αύρες νερού και έριχνε με πίεση στην μικρή και περικυκλωμένη «ανυπόταχτη γη» καταβρέχοντας τους Mohawk.
Στις 3ς Σεπτεμβρίου 15 ένοπλοι αμετανόητοι του Kahnawake θα προσπαθήσουν να ανακαταλάβουν τη Γέφυρα Mercier, όντας λίγοι όμως δεν υπάρχει περίπτωση να τα βάλουν με τον στρατό και οπισθοχωρούν. Ο στρατός έχει καταλάβει τη μισή περιοχή του Kahnawake και δεν αφήνει να κουνηθεί φύλλο.
Στις 26 Σεπτέμβρη , οι αβοήθητοι και εγκλωβισμένοι ένοπλοι Ινδιάνοι του kanehsatake αποφάσισαν να πραγματοποιήσουν μια ομαδική έξοδο, αφού πρώτα πέταξαν τα όπλα τους σε μια μεγάλη φωτιά που είχαν ανάψει. Με αυτόν τον τρόπο θελαν να δείξουν ότi αυτή τους η κίνηση δεν ήταν παράδοση, αλλά έξοδος μετά από 78 μέρες κούρασης, ταλαιπωρίας και αποκλεισμού. Στην έξοδο τους, ακολούθησε μικρο κυνηγητό με την αστυνομία και τον στρατό, το οποίο δεν είχε και πολύ νόημα καθώς όλη η περιοχή ήταν ζωσμένη από μπάτσους και στρατιώτες. Οι ανυπόταχτοι που έκαναν την έξοδο, οι τελευταίοι αμετανόητοι δηλαδή, ήταν 30 «μαχητές» (οι ένοπλοι), ένας πνευματικός ηγέτης, ένας παραδοσιακός αρχηγός, 19 γυναίκες και 7 παιδιά . Σχεδόν όλοι τους ξυλοκοπήθηκαν.
Hit n Run
εκπομπή 6.3.2010
Υ.Γ: Ντοκιμαντέρ για τα γεγονότα του 1990
Kanehsatake: 270 Years of Resistance (The Oka Crisis)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου