Αποσπάσματα εκπομπής για τους σλαβόφωνους πολιτικούς πρόσφυγες

Αν και τα στιγμιότυπα είναι από εκπομπή σε καθεστωτικό κανάλι (Μαύρο Κουτί) , θίγει ένα ζήτημα το οποίο είναι πολύ σοβαρό και άγνωστο σε πολλούς, παρουσιάζοντας φυσικά ένα κομμάτι της μεγάλης διάστασης του. Η Σλαβόφωνη κοινότητα (ή Σλαβομακεδόνες, ή Μακεδόνες) ήταν η μοναδική αλλόγλωσση κοινότητα στον ελλαδικό χώρο που συμμετείχε μαζικά στις τάξεις του Δημοκρατικού Στρατού. Στην τελευταία μάχη του Βίτσι, Αυγουστος του 49, υπολογίζεται ότι το 60% των ανταρτών ήταν Σλαβόφωνοι. Η  κοινότητα αυτή (150 με 200.000 υπολογίζονται τις δεκαετίες 1920-1930) είχε δεχτεί την χειρότερη αντιμετώπιση από το ελληνικό κράτος ,σε σχέση  με άλλες (Τουρκόφωνοι, Βλάχοι), κυρίως από τη δικτατορία του Μεταξά μέχρι και τη δεκαετία του 80. Η γλώσσα τους είναι ακόμα απαγορευμένη, ενώ τραγούδια και χοροί στα «μακεδονικά» ,είτε ελληνοποιήθηκαν είτε απαγορεύτηκαν.  Νεκροταφεία και εκκλησίες που είχαν πάνω επιγραφές στη γλώσσα τους καταστράφηκαν. Με τη λήξη του εμφυλίου πάνω από 28.000 θα εγκαταλείψουν το ελληνικό έδαφος κυνηγημένοι και πολλοί από αυτούς απλά θα περάσουν τα σύνορα και θα εγκατασταθούν στην ΠΓΔ Μακεδονίας, λίγα χιλιόμετρα μακριά  από τα σπίτια τους. Το ελληνικό κράτος τη δεκαετία του 80 έδωσε άδεια στους έλληνες πολιτικούς πρόσφυγες να επιστρέψουν , κάτι το οποίο δεν έκανε με τους σλαβόφωνους, οι οποίοι άφησαν πίσω σπίτια, οικογένειες και φίλους. Η κατάσταση παραμένει πάνω κάτω το ίδιο , με τους  εναπομείναντες σλαβόφωνους πρώην αντάρτες να αριθμούν κάτι λίγες 100ντάδες ….